Türkiye’nin ticaret ve kültür tarihinde önemli değerler arasında gösterilen, şahsi teşebbüs ve özel sermaye ile ilk banka, 1913 yılında, Adapazarı’nda “Adapazarı İslam Ticaret Bankası” adıyla kurulmuştu. Daha sonraları adını Türk Ticaret Bankası olarak değiştiren bu bankanın kurulmasıyla bankacılık tarihi yeni ve oldukça önemli bir aşamaya ulaşmıştı.
Adapazarı Ticaret Müzesinin Tarihi Sakarya'da 14 Ocak 1913'te Türk İslam Bankası olarak kurulan ve daha sonra adı Türk Ticaret Bankası olarak değiştirilen kurumun tarihi binası, Adapazarı Belediyesinin girişimleriyle aslına uygun restore edilerek müze banka olarak faaliyete geçti.
1913'TEN GÜNÜMÜZE DAYANAN İLK MİLLİ BANKA
Adapazarı Türk İslam Bankası, bölge esnafının nakit ihtiyacını karşılamak üzere 13 bin 629 Osmanlı lirası kaynakla şahsi teşebbüs ve özel sermayeyle kurularak, faizsiz bankacılık sistemini o dönemde uyguladı. Cumhuriyetin ilanının ardından faaliyet alanını genişleten bankanın merkezi Ankara'ya taşınarak adı 31 Mart 1937'de Türk Ticaret Bankası A.Ş. olarak değiştirildi.
GEÇMİŞTEN BUGÜNE BANKANIN TARİHÇESİ
9 Mart 1913'de Adapazarı İslam Ticaret Bankası adıyla 13 küçük sermaye sahibi tarafından kurulan ilk milli banka olan banka, 1924'te, Adapazarı İslam Ticaret Bankası Türk A.Ş., 1928'de Adapazarı Türk Ticaret Bankası A.Ş. ve 1937'de Türk Ticaret Bankası A.Ş. adlarını aldı. Kuruluşta Adapazarı'nda olan merkezi 1934'te Ankara'ya, 1952'de İstanbul'a taşındı.
30 Mart 1952 tarihinde banka genel müdürlüğü İstanbul’a (Bahçekapı) nakledilmiş, faaliyetlerini Ekim 1992 tarihine kadar burada yürütülen daha sonra Gayrettepe’de yer alan hizmet binasına taşınmıştır.
Yaşanan finansal kriz sürecinde mali bünyesinin zayıflaması nedeni ile banka yönetimi 6 Kasım 1997 tarihinde TMSF’ye devredilerek, 2001 yılında da bankacılık faaliyetleri sona ermiştir.
ADAPAZARI TİCARET MÜZESİ ŞEHRİMİZE HAYIRLI UĞURLU OLSUN
Adapazarı Belediye Başkanı Mutlu Işıksu, törende yaptığı açılış konuşmasında, "Bugün burada Adapazarımızın tarihine altın harflerle yazılacak bir açılış için buradayız. Bu önemli günün coşkusunu paylaşmaktan büyük gurur duyuyorum. Adapazarı İslam Ticaret Bankası, 1913 yılında zorluklarla kuruldu ve bugün itibariyle Adapazarı Ticaret Müzesi olarak faaliyete geçiyor. Türkiye'nin ilk özel bankası olan Adapazarı İslam Ticaret Bankası'nın müze olarak kullanılması projemizi hayata geçiriyoruz. Adapazarı Ticaret Müzesi şehrimize hayırlı uğurlu olsun" dedi.
BİRLİK VE DİRLİĞİ DEVAM ETTİRMEK İÇİN EL ELE VERELİM
Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Alemdar ise, "Bugün Adapazarı'nın kurtuluşu için camilerimizde selalar okundu. Yunan işgali sırasında düşmanı buradan püskürten Halit Molla ve atalarımız, dedelerimiz bayrağı Adapazarı'na dikti ve düşmanı def etti. Biz de bu birliği ve dirliği devam ettirmek için el ele verelim" şeklinde konuştu.
MÜZEMİZ HAYIRLI OLSUN
MHP Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül, "Bugün burada uzun yıllardan beri metruk durumda olan Türk Ticaret Bankası'nın Ticaret Müzesi olarak açılması için bulunuyoruz. Sakarya, Adapazarı nezdinde baktığımızda bir ticaret şehridir. İnşallah layıkıyla hizmet edecektir. Bugün Sakarya'nın kurtuluş günüdür. Düşman işgalinin 3 aylık süresi kısa bir süre olarak görülebilir ancak düşman işgalinin saniyesi dahi bu millet için kabul edilemezdir. Allah bizlere o günleri yaşatmasın. Müzemiz hayırlı olsun" ifadelerini kullandı.
ŞEHRİMİZE HAYIRLI UĞURLU OLSUN
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ali İhsan Yavuz da, "Buranın müzeye çevrilmesini zamanla daha iyi anladım ki Adapazarımız için çok önemli bir şey ifade ediyor. Adapazarlı tüccarlar 1913 yılında bir araya gelerek Adapazarı İslam Bankası'nı kurdu. Daha iyi şartlarda vatandaşlar imkan bulsun ve paraya ulaşılabilir olsun diye bu banka kuruldu. 13 Ocak 1913'te bir ortaklık sözleşmesi imzalandı. Bu sözleşmenin ilkelerini ve kurallarını memleketimiz adına çok merak ediyorum. Adapazarı Ticaret Müzesi şehrimize hayırlı uğurlu olsun" dedi.
MİLLETİMİZİN SİYASİ VE EKONOMİK BAĞIMSIZLIĞININ NASIL KAZANILDIĞINI GENÇLERİMİZİN ÖĞRENMESİ İÇİN ÇOK ÖNEMLİ BİR ADIM
Sakarya Valisi Yaşar Karadeniz ise, "İşgal yıllarında yabancı tebaa ekonomiyi yönetirken milletimiz zorluklar içindeydi. Sakarya'nın ekonomik gelişiminin ilk adımı olarak Adapazarı İslam Ticaret Bankası'nın kurulması büyük önem taşıyor. Bugünkü müze açılışı, milletimizin siyasi ve ekonomik bağımsızlığının nasıl kazanıldığını gençlerimizin bilmesi ve öğrenmesi için çok önemli bir adım" dedi.
Açılış töreni, konuşmaların ardından müzenin gezilmesiyle sona erdi.
